Aktualności

KRÓTKA HISTORIA PRZYPRAW

Dodano: 2017-07-18 08:23

Dzisiejsze zastosowanie przypraw jest sumą doświadczeń i tradycji kulinarnych wielu narodów. Dzięki swobodnej wymianie handlowej i dostępowi do różnych środków transportu, mamy możliwość wykorzystywania aromatycznych ziół, korzeni i kwiatów, które nie są uprawiane w naszej strefie klimatycznej. To dzięki przyprawom potrawy zyskują „to coś”. Jak jednak przyprawy znalazły się na naszych stołach?

Archeolodzy odkryli, że przyprawy były stosowane już 50 000 lat p.n.e. Pierwsze ludzkie plemiona znały już niektóre rośliny, takie jak np. kminek czy arcydzięgiel, którymi poprawiali mdły smak mięsa upolowanych zwierząt. Podczas licznych wędrówek poznawali kulinarne i lecznicze właściwości także innych roślin.

Przez długi czas posiadanie i kupowanie przypraw było oznaką dobrobytu. Znajomość ich właściwości rozszerzała się wraz z ekspansją imperium rzymskiego. To Rzymianie sprowadzili do Europy przyprawy uchodzące wówczas za szczególnie cenne, m.in. pieprz i cynamon. Przyprawy były celem licznych podróży także w średniowieczu. Europejskie rynki zdominowali przede wszystkim kupcy weneccy, ale sprowadzone gatunki były uprawiane także w przyklasztornych ogródkach zakonów benedyktyńskich, którzy z mieszanek ziołowych przygotowywali napary i lecznicze mikstury. W celach kulinarnych uprawiano m.in. szałwię, kminek, rozmaryn, estragon, anyż, różne gatunki mięty, pietruszkę, seler, czosnek, lubczyk, koper ogrodowy, koper włoski, cząber ogrodowy i gorczycę. Nietrudno zauważyć, że są to rośliny, które dzisiaj również stosujemy w kuchni.

 Przyprawy nadal były w zasięgu przede wszystkich osób zamożnych. Zwłaszcza te egzotyczne i trudno dostępne stanowiły popularny dar dla rodów królewskich. Ich wartość była niejednokrotnie porównywalna ze złotem. Za pomocą przypraw płacono również odszkodowania po przegranych wojnach. W miarę rozwoju żeglugi przywożono do feudalnej Europy zamorskie przyprawy: cynamon, gałkę muszkatołową, imbir i pieprz, stosowane do przyprawiania dziczyzny. Do słodzenia używano cukru trzcinowego, sprowadzanego wraz z pieprzem, daktylami, figami, cytrynami i pomarańczami.

Wiele stosowanych do dziś przypraw zawdzięczamy słynnym podróżnikom i odkrywcom. Na przykład paprykę do Europy przywiózł Krzysztof Kolumb. Jednak jej kulinarne znaczenie nie zostało zauważone i docenione od razu. Papryka była hodowana jako roślina ozdobna, a zastosowanie w kuchni znalazła dopiero w drugiej połowie XVI w.

Z biegiem czasu handel przyprawami zaczął tracić na znaczeniu, a ich ceny zaczęły gwałtownie spadać. Przyczyniła się do tego uprawa ziół i roślin na rodzimych terenach i zapotrzebowanie na transportowanie przypraw stopniowo malało. Obecnie, chociaż przyprawy znajdują zastosowanie nie tylko w kuchni, ale także w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym, wiele z nich zostało przez ludzi zapomnianych, a wykorzystywanie świeżych pędów, liści i korzeni zostało zastąpione przyprawami sypkimi i suszonymi ziołami. Nie można jednak zaprzeczyć temu, że zwyczaj przyprawiania potraw miał niebagatelny wpływ na zmianę nawyków żywieniowych i rozwój sztuki kulinarnej, nie tylko w Europie, ale na całym świecie.