Aktualności

Na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji został udostępniony projekt nowej ustawy dotyczący powstania nowej inspekcji – Państwowej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności.

30 maja 2017r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy przedłożony przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi.

W chwili obecnej nadzór nad produkcją i obrotem żywnością sprawuje 5 inspekcji:
- Inspekcja Weterynaryjna,
- Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa
- Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych
- Państwowa Inspekcja Sanitarnej
- Inspekcja Handlowa

Utworzenie jednej inspekcji, która będzie kontrolowała żywność "od pola do stołu", ma zwiększyć ochronę konsumenta poprzez uszczelnienie systemu nadzoru, zwiększenie jego przejrzystości i wyeliminowanie sporów, zmniejszenie kosztów urzędowej kontroli żywności i przyspieszenie reakcji na występujące kryzysy na rynku żywności. Oznacza to stworzenie nowego, zintegrowanego oraz uproszczonego systemu kontroli bezpieczeństwa i jakości żywności na wszystkich etapach jej produkcji, który w konsekwencji zwiększy ochronę zdrowia konsumentów.

Nowa inspekcja przejmie wszystkie zadania Inspekcji Weterynaryjnej, Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (te 3 inspekcje zostaną zlikwidowane), a także część zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Inspekcji Handlowej.

Wymagania konsumentów dotyczące bezpieczeństwa zdrowotnego żywności stale rosną, dlatego konsolidacja inspekcji ma duże znaczenie, gdyż w założeniu ma zapewnić wysoki poziom bezpieczeństwa żywności oraz podnieść jej jakość i wartość.

Z punktu widzenia przedsiębiorców, również istnienie jednej inspekcji zamiast dotychczasowych 5, wydaje się korzystne.  Producenci sygnalizują, że często są zdezorientowani kontrolami przeprowadzanymi – w niedługim czasie – przez kolejne inspekcje. Organy kontrolne dokonują inspekcji niezależnie od siebie, a to wymaga od przedsiębiorcy dodatkowego czasu na udzielanie wyjaśnień poszczególnym inspektorom. Jest to szczególnie uciążliwe w przypadku małych firm. Zgodnie z założeniami ustawy, ilość kontroli i audytów w gospodarstwach i zakładach produkcyjnych zostanie zmniejszona. Wyeliminowane zostaną przypadki dublowania się i nakładania kompetencji.

Podstawowe zadania nowej inspekcji dotyczą zapewnienia bezpieczeństwa żywności, a w konsekwencji ochrony zdrowia i życia konsumentów, a także kontroli uczciwości praktyk handlowych oraz ochrony interesów ekonomicznych konsumentów.

Zakres nadzoru jest bardzo szeroki i obejmuje:

1) bezpieczeństwo żywności;

2) nadzór nad jakością handlową artykułów rolno-spożywczych;

3) ochronę zwierząt i ochronę zdrowia zwierząt;

4) zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt;

5) weterynaryjną kontrolę zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych;

6) wytwarzaniae i stosowanie pasz i pasz leczniczych;

7) stosowanie produktów leczniczych weterynaryjnych i obrót tymi produktami;

8) nadzór nad identyfikacją i rejestracją zwierząt;

9) nadzór nad zdrowiem roślin;

10) nadzór nad zapobieganiem zagrożeniom związanym z obrotem i stosowaniem środków ochrony roślin;

11) nadzór nad wytwarzaniem, oceną i stosowaniem materiału siewnego oraz obrotu tym materiałem;

12) nadzór nad stosowaniem nawozów, obrotem nawozami i stosowaniem środków wspomagających uprawę roślin;

13) nadzór nad rolnictwem ekologicznym;

14) nadzór nad stosowaniem produktów biobójczych przy produkcji żywności;

15) kontrolę w zakresie żywności genetycznie zmodyfikowanej oraz identyfikację i transgraniczne przemieszczanie organizmów genetycznie zmodyfikowanych stosowanych w żywności.

Nowa instytucja będzie miała "spionizowaną" strukturę. Na jej czele stanie główny inspektor bezpieczeństwa żywności, mianowany i odwoływany przez premiera na wiosek ministra rolnictwa. Podlegać mu będą inspektorzy wojewódzcy, którzy z kolei powołają inspektorów powiatowych. Ustawa przewiduje też inspektorów granicznych, o statusie analogicznym do powiatowych, ale podlegających bezpośrednio głównemu inspektorowi. Nadzór nad inspekcją ma sprawować minister rolnictwa. Nowa instytucja, po przejęciu pracowników dotychczasowych inspekcji, ma zatrudniać ok. 9 tys. osób. Jednostki terenowe nie będą, jak dotychczas, podporządkowane wojewodom lub władzom samorządowym, a kierownictwu nowej inspekcji. Zadania Inspekcji będą wykonywać przede wszystkim jej pracownicy, lekarze weterynarii, a także inne upoważnione przez nią osoby fizyczne i prawne oraz jednostki organizacyjne. Ponadto mają funkcjonować przy nim dwa organy doradczo-opiniodawcze: Rada Sanitarno-Epizootyczna i Rada do spraw Laboratoriów.

Polska temacie powstania jednej inspekcji nadzorującej produkcję i obrót żywnością, wpisuje się w tendencje obserwowane w państwach całej Unii Europejskiej, gdzie w 23 krajach dokonano scalenia istniejących urzędów, a w 14 państwach nadzór nad bezpieczeństwem żywności sprawuje minister odpowiedzialny za rolnictwo.

Ze względu na zakres zadań i nadzoru, jaki będzie realizować nowa Inspekcja przewidziano nowelizację ponad 30 ustaw. Rząd oszacował, że przekształcenie kilku inspekcji w jedną nie wygeneruje dodatkowych kosztów. Powstanie jednej Inspekcji, nadzorującej i koordynującej proces kontroli, zapewni efektywniejsze gospodarowanie powierzonymi środkami, a w efekcie spowoduje obniżenie kosztów urzędowej kontroli żywności. Ponadto, konsolidacja zapewni lepszą organizację pracy, optymalne wykorzystanie bazy laboratoryjnej i specjalistycznego sprzętu, a także zasobów kadrowych i majątkowych.