W przemyśle spożywczym szerokie zastosowanie mają algi, inaczej glony. Obecność alg na Ziemi ocenia się na aż 3,5 miliarda lat. Są źródłem białek, węglowodanów, tłuszczów i minerałów, czyli substancji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Z uwagi na skład alg oraz ich działanie prozdrowotne, oprócz typowej produkcji żywności, znajdują zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, w kosmetologii, w przemyśle chemicznym, w produkcji suplementów diety, w rolnictwie, a nawet w ochronie środowiska.
W preparatach dostępnych w aptekach oraz w żywności funkcjonalnej najczęściej stosuje się gatunki sinic Spirulina, gatunki krasnorostów Porphyra i Chondrus crispus, gatunki zielenic Chlorella vulgaris i inne.
Przemysł spożywczy wykorzystuje algi opisane poniżej:
- Kwas alginowy
Jest węglowodanem, który pozyskuje się z brunatnic. Alginiany znajduję się w wykazie substancji dodatkowych jako E401 i wykorzystywane są w produkcji sosów sałatkowych, majonezów niskotłuszczowych, mrożonych przetworów rybnych, dżemów, galaretek i lodów. Alginiany pełnią w procesie produkcji żywności funkcję żelującą lub stabilizującą. Mogą być wykorzystywane w klarowaniu piwa, wina, soków, miodów pitnych.
Alginiany są wykorzystywane w przemyśle farmaceutycznym, m.in. w produkcji opatrunków, leków, kremów, maści. Opatrunki z alginianów przyspieszają gojenie się ran i mogą być stosowane m.in. w leczeniu odleżyn, w stopie cukrzycowej, a nawet w oparzeniach.
- Karagen
Jest polisacharydem, który wykazuje działanie przeciwzakrzepowe, antywirusowe – badania medyczne wykazały jego silne oddziaływanie na wirusa grypy, przeciwnowotworowe – jest antyoksydantem oraz ma działanie przeciwzapalne. Karagen wpływa na obniżenie stężenia cholesterolu i tłuszczów we krwi.
Ma bardzo duże zastosowanie w przemyśle spożywczym – wykorzystywany jest do produkcji octu, fermentowanych produktów mlecznych. Jako substancja dodatkowa E407 lub E407a pełni funkcje zagęszczające, zelujące lub stosuje się go jako emulgator. Jest wykorzystywany w procesie klarowania piwa, wina i miodu pitnego. W diecie wegańskiej i wegetariańskiej stanowi zamiennik żelatyny zwierzęcej.
Oprócz przemysłu spożywczego znajduje zastosowanie w farmacji, jako składnik antybiotyków; jest składnikiem past do zębów
- Agar
Jest węglowodanem, który otrzymywany jest z krasnorostów Gelidiaceae i Gigartinaceae. Ma szerokie zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym – jako substancja spęczniająca w produkcji tabletek oraz spożywczym – w produkcji dżemów, galaretek, jako naturalna substancja żelująca. Agar jest pozbawiony smaku i charakteryzuje się delikatnym aromatem, który może kojarzyć się z zapachem morza.
Agar po rozpuszczeniu w wodzie wykazuje cechy pęcznienia, przez co zwiększa perystaltykę jelit, ma delikatne działanie przeczyszczające. Stosuje się go w profilaktyce otyłości jako substancję, która zmniejsza łaknienie poprzez wypełnianie przewodu pokarmowego i pęcznienie w nim.
Agar ma również zastosowanie w kosmetologii (kremy), biotechnologii (pożywki do hodowania drobnoustrojów), w przemyśle chemicznym (ogniwa galwaniczne)
- Porfyran
to błonnik pozyskiwany z krasnorostów Porphyra tenera oraz Porphyra yezoensis. Są one wykorzystywane w kuchni japońskiej do produkcji preparatu Nori, z którego wytwarza się papier do sushi.
Szereg badań medycznych, z zastosowaniem porfyranu, wskazuje na jego działanie prozdrowotne. Wykazano, iż porfyran ma działanie przeciwnowotworowe, wpływa na insulinowrażliwość, a także poprawia perystaltykę jelit oraz reguluje wchłanianie tłuszczów i wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu.
Właściwości prozdrowotne alg wskazują na ich duży potencjał w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym, w podnoszeniu kondycji fizycznej i zwiększaniu wydolności fizycznej organizmu człowieka. Zarówno kosmetyki, suplementy diety jak i produkty spożywcze z algami zawierają dużą ilość przeciwutleniaczy, co przekłada się na ich działanie antystarzeniowe, przeciwzapalne, a nawet przeciwnowotworowe.
Źródło: Bożena Muszyńska, Barbara Jękot, Magdalena Topolska-Pasek, Aleksandra Rzewińska: Właściwości prozdrowotne węglowodanów występujących w algach
